Internet w Polsce w 2018 roku
Po 5 latach stagnacji na rynku stacjonarnego dostępu do internetu w Polsce w 2018 roku nastąpił największy od dekady wzrost liczby klientów oraz przychodów. Jak wynika z raportu UKE rynek internetu stacjonarnego zyskał milion nowych klientów a przychody operatorów zwiększyły się o około 700 milionów złotych. Co stało za tymi wzrostami skoro nic na rynku nie zapowiadało tak dużej zmiany?
Liczba użytkowników internetu w Polsce w 2018 roku
W 2018 roku liczba użytkowników internetu w Polsce wzrosła o około 1,3 miliona do w sumie 15,8 miliona klientów. Jest to największy od lat przyrost klientów zwłaszcza w porównaniu z 2017 roku kiedy mieliśmy do czynienia ze stagnacją na rynku. Przez wiele lat to rynek mobilny definiował jak duży wzrost liczby klientów odnotuje rynek internetu w Polsce. Rynek stacjonarny, po latach wzrostu zafundowanych przez sieci kablowe i xDSL, przechodził w ostatnich latach przemianę jakościową. Co sprawiało, że wzrosty liczby klientów korzystających ze światłowodów czy modemów kablowych były niwelowane przez spadki w pozostałych technologiach. W 2018 roku nastąpiło odwrócenie trendu i liczba klientów internetu stacjonarnego wzrosła o 1 milion do 8,1 miliona użytkowników. A liczba użytkowników modemów mobilnych zwiększyła się o około 270 tysięcy do 7,7 milina użytkowników.
W ubiegłym roku zmieniły się zasady dotyczące sprawozdawczości przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Od 2018 roku wszyscy przedsiębiorcy telekomunikacyjni, niezależnie od osiąganego przychodu, będą przekazywać informacje dotyczące prowadzonej działalności telekomunikacyjnej na elektronicznych formularzach. Do czasu wprowadzenia tej zmiany tylko przedsiębiorcy, których przychody przekraczały 4 miliony złotych byli zobowiązani do tego. Można założyć, że ta zmiana przełożyła się na urealnienia danych dotyczących rynku, które wcześniej nie obejmowały usług świadczonych przez małych przedsiębiorców.
Liczba abonentów mobilnego internetu w Polsce
Po stagnacji w 2017 roku liczba klientów mobilnego internetu znowu zaczęła rosnąć w ubiegłym roku. O około 270 tysięcy zwiększyła się liczba klientów mobilnego internetu w 2018 roku. Głównym beneficjentem zeszłorocznego wzrostu jest T-Mobile Polska, który zyskał około 185 tysięcy nowych klientów. Na drugim miejscu jest Orange Polska, który zyskał około 100 tysięcy klientów. Polkomtel wraz z Grupą Cyfrowego Polsatu nieznacznie zwiększył bazę klientów. Patrząc na wyniki Play można powiedzieć, że od lat baza klientów mobilnego internetu oscyluje wokół 1 miliona. Przy czym w ostatnim roku można mówić o delikatnym spadku poniżej tej liczby. Po 2018 roku podobną liczbę klientów posiadają Orange Polska i Grupa Cyfrowego Polsatu wraz z Netią. Orange Polska i Grupy Cyfrowego Polsatu zdominowały rynek mobilnego dostępu do internetu i razem posiadają około 68% całego rynku. T-Mobile Polska, który zyskuje klientów mobilnego internetu, musiałby podwoić swoją bazę aby dorównać Orange Polska. Warto podkreślić, że tych dwóch operatorów działa w oparciu o współdzieloną infrastrukturę oraz identyczne zasoby w zakresie częstotliwości 800 MHz tzw. pokryciowych dla LTE.
Widząc ostatnie ruchy cenowe T-Mobile Polska można powiedzieć, że operator skupił się na budowaniu wartość i nie zamierza gonić Orange Polska i Grupy Cyfrowego Polsatu. Może to wskazywać na przekonanie, że rynek mobilnego internetu w Polsce zbliża się do nasycenia i dalsze zdobywanie udziałów rynkowych będzie kosztowne oraz będzie wiązało się z utratą wartości tego rynku. Dodatkowo potwierdzeniem tego faktu może być zainteresowanie wszystkich mobilnych operatorów infrastrukturalnych wejściem na rynek usług internetu stacjonarnego.
Liczba abonentów stacjonarnego internetu w Polsce
Około miliona nowych klientów internetu stacjonarnego przybyło na rynku w 2018 roku. Dzięki temu po dwóch latach dominacji usług mobilnych internet stacjonarny znowu wychodzi na prowadzenie. Od kliku lat słyszymy o dużych inwestycjach w światłowody. Czy to one stoją za tym wzrostem na rynku? Można powiedzieć, że tylko w połowie. Ponieważ przybyło około 500 tysięcy nowych użytkowników światłowodów. Jednak za tym wzrostem nie stoją najwięksi operatorzy: Orange, Inea, Netia czy Multimedia. Gdyż oni odpowiadają tylko za 2/5 wzrostu. Pozostała część przypadała na małych operatorów, których udział w tym rynku nie przekracza 1,5%. Od kilku lat spadki użytkowników innych stacjonarnych technologii dostępowych były rekompensowane przez światłowody. W 2018 roku zaszła duża zmiana i zapomniane technologie dostępowe zanotowały duże wzrosty klientów, razem około 740 tysięcy. Dla WLAN było to około 420 tysięcy nowych użytkowników. A w grupie pozostałych m.in. satelitarnych łączy wzrosty wyniosły około 320 tysięcy nowych klientów. Jednak powstaje pytanie czy to są nowi klienci, czy dane nowych przedsiębiorców w raporcie UKE.
W związku ze zmianami sprawozdawczości w 2018 roku można założyć, że w większości odpowiadają za nie nowi przedsiębiorcy. W przypadku WLAN o skokowym wzroście liczby klientów zdecydowała zbliżająca się zmiana zagospodarowania częstotliwości 3,6-3,8 MHz. UKE zamierza odebrać te częstotliwości przedsiębiorcom i samorządom świadczącym usługi lokalnie na rzecz ogólnopolskich sieci 5G. Aby więc móc walczyć o odszkodowania lub migrację na inne częstotliwości zdecydowali się na aktywizację oraz zaraportowanie większej liczby klientów.
Przychody operatorów z dostępu do internetu w Polsce w 2018 roku
Po trzech latach spadków przychody operatorów z internetu w 2018 roku wzrosły o 700 milionów złotych. Wynik 5,4 miliarda złotych w zeszłym roku jest najwyższym w historii polskich firm telekomunikacyjnych. W ciągu ostatniej dekady liczba klientów internetu zwiększyła się blisko trzy razy. Przychody w tym czasie wzrosły tylko o 43%. Dla operatorów telekomunikacyjnych ten wieloletni spadkowy trend w ARPU nie był doby. Zbudowanie i utrzymanie infrastruktury telekomunikacyjnej jest kosztowne. W 2018 roku na inwestycje operatorzy przeznaczyli 7,9 miliarda złotych czyli około 20% ich przychodów. Wzrost przychodów całkowitych oraz wzrost przychodów od klienta z usług internetowych może ciszyć operatorów. Jedną z głównych przyczyn wzrostu przychodów jest zmina jakościowa w szybkości dostępu do internetu. W 2018 roku 42,9% łącz osiągało prędkość powyżej 100Mb/s. Jeszcze dwa lata temu ponad połowa łącz nie przekraczała prędkości 30Mb/s.
Największy wzrost przychodów nastąpił w zakresie łącz światłowodowych o ponad 300 milionów złotych. Dane dotyczące ARPU dla tej usługi nie są podawane ale można je w przybliżeniu oszacować. Na tej podstawie można zakładać, że ARPU dla łącz światłowodowych wzrosło. Oznacza to, że więcej klientów wybiera łącza o wyższej prędkości z większym abonamentem. Może to również potwierdzać polityka operatorów, którzy wprowadzili do oferty łącza o prędkości 1Gb/s i wyższej. Wraz ze wzrostem liczby klientów WLAN wzrosły o około 100 milionów złotych przychody operatorów z tej usługi. W przypadku modemów kablowych i mobilnych przychody były na poziomie zbliżonym do roku 2017. Najciekawsza zmiana w przychodach zaszła w przypadku technologii xDSL. Od lat liczba klientów oraz przychody z tej usługi spadały. Jednak w 2018 roku nastąpiła duża zmiana. Przy mniejszej o około 260 tysięcy bazie klientów przychody z xDSL wzrosły o około 300 milionów złotych. Aby zrozumieć przyczyny tej zmiany należy przyjrzeć się polityce Orange Polska, który obsługuje 80,3% łącz xDSL.
Co wyniki 2018 roku mówią o przyszłości internetu w Polsce?
Wyraźnie widać, że operatorzy odeszli od kosztownej walki cenowej o klienta internetu. Teraz wyższa prędkość jest głównym argumentem, który ma przyciągnąć klientów. Widać przy tym, że w przypadku modemów kablowych wyższe prędkości nie przekładają się wprost na wyższe przychody. Inaczej jest w przypadku ofert opartych o światłowód, za które klienci chcą płacić więcej. W przyszłości należy spodziewać się większego udziału operatorów kablowych w tym segmencie rynku. Powinno to pozytywnie przełożyć się na ich przychody. Widać, że rynek dużych miast jest nasycony i zdobywanie nowych klientów jest kosztowne. Dlatego należy spodziewać się wyjścia dużych operatorów z inwestycjami do podmiejskich gmin oraz mniejszych miast. W ciągu najbliższych kilku lat będziemy świadkami zderzenia interesów dużych firm z lokalnymi operatorami. W wielu przypadkach sama groźba wojny cenowej zwiększy skłonność do konsolidacji na lokalnym rynku.
Wprowadzenie nielimitowanych ofert internetu mobilnego doprowadził do zmniejszenia o połowę średnich przychodów z 1GB. Dlatego nie należy się spodziewać agresywnej polityki cenowej operatorów mobilnych. Rozszerzenie zasięgu sieci światłowodowej budowanej w ramach programów POPC nie skłania do inwestowania w poprawę parametrów sieci mobilnej na terenach wiejskich. Dodatkowo wejście wszystkich operatorów mobilnych na rynek stacjonarny wskazuje, że czas dużych wzrostów na rynku mobilnego internetu już się skończył.
